We kennen allemaal, op één of andere manier, dat gevoel dat alles perfect is en je leven op rolletjes loopt. Dat is leven op z’n best. Je hoeft nauwelijks moeite te doen, je geniet, je voelt je één met de dingen en de zon schijnt. Of de zon schijnt niet, maar het vóelt alsof ie schijnt. In elk geval in jou. 

Ik denk dat in het leven we altijd (bewust of niet) op zoek zijn naar het ervaren van dat gevoel. Als tango-danser ken ik het maar al te goed; altijd op zoek naar die ene partner, dat ene moment waarop alles gewoon perfect is. Waardoor ik zweef in een tijdloze ruimte zonder zorgen. Ook zonder tango is dat wat we allemaal doen; we zijn op zoek naar die perfecte flow in ons leven. 

De bodem van de put
Wat we ook allemaal kennen is het tegenovergestelde gevoel, wanneer letterlijk helemaal niets meer lijkt te werken en alles tegenzit. Wat je voorheen met het grootste gemak deed, lukt nu ineens niet meer. Je staat te stuntelen, valt over je eigen voeten bij het dansen of je komt niet meer uit je woorden. Wat is er aan de hand? Het voelt alsof al je pogingen om het tij te keren mislukken en het enige wat je daarmee bereikt is dat het nog erger wordt. Je raakt gefrustreerd, verdrietig of boos en raakt steeds dieper in de put. Je vertelt je omgeving wellicht dat je dit normaal nooit hebt, dat je echt anders bent dan nu. Of je trekt je helemaal terug uit alle sociale contacten. Dat brengt even opluchting, maar het helpt niet echt.

Tip 1. Ervaring opbouwen
Wat gebeurt er? Ik heb niet het perfecte antwoord (helaas) maar ik kan wel wat dingen benoemen. Ervaring bijvoorbeeld. Hoe meer ervaring je met iets hebt, hoe gemakkelijker het is om in de flow van ‘het werkt’ te komen. Je bereikt het door veel te oefenen en doen. Je kunt bijvoorbeeld de hele dag druk op je werk zijn geweest en ’s avonds schijnbaar moeiteloos nog een presentatie geven of gaan tennissen. Hier geldt; hoe meer je oefent, hoe meer je lichaam herkent en opslaat. Daar kun je zo ‘intappen’ als het ware. Een ander voordeel van ervaring opbouwen (dus veel doen) is dat je minder hoogte- en dieptepunten kent. Maar ook dat je je dieptepunten makkelijker kunt relativeren, je weet immers door ervaring dat je wel weer boven komt drijven.

De hoogte- en dieptepunten
Als je regelmatig wordt opgeschud door hevige schommelingen tussen in de put en flow, dan betekent dat waarschijnlijk dat je in de ‘bewust aan het leren’ fase zit. Of de ‘bewust bekwaam’ fase zoals Maslow het noemt. Het lukt je om dingen voor elkaar te krijgen als alle omstandigheden meewerken. Maar zodra er zich obstakels voordoen krijg je stress, word je moe, afgeleid en valt je lijf terug in oud ingesleten gedrag. Deze oude gewoonten trekken je naar beneden omdat je jezelf nieuwe dingen aan het aanleren bent en daarom geven ze je nu een slecht gevoel.

Stel, je bent bijvoorbeeld al een tijdje bezig om meer te uiten wat je voelt van binnen. Als je uitgerust bent en aandachtig, dan lukt dat waarschijnlijk al heel aardig. Maar aan het einde van de dag, waarop de kinderen aan je hangen, je nog eten moet koken en je deadlines niet hebt gehaald op je werk klap je totaal dicht als je partner vraagt wat er ‘in vredesnaam aan de hand is met je’. Je valt terug in je oude patroon. Gek word je ervan.

Tip 2. Zorg dat je uitgerust bent
Nieuwe dingen leren gaat niet vanzelf. Het kost (veel) energie. Zorg dus dat je voldoende slaap en rust krijgt. Want als je aan iets nieuws begint en je bent niet fit, dan maak je het jezelf onnodig zwaar. Zeker in het begin kan iets nieuws aanleren een moeizaam proces zijn waarin we moeten watertrappelen om ons hoofd boven water te houden. Tot we uiteindelijk onze nieuwe vaardigheid internaliseren en we leren zwemmen. Zonder erover na te denken bewegen onze benen en armen los van elkaar en komen we vooruit. Hehe, deze vaardigheid kunnen we optellen bij onze ervaring. Daarmee bereiken we de fase van ‘onbewust bekwaam’. We kunnen het en het gaat als vanzelf. Flow!

Houd moed
Leren betekent ook de moed erin houden. Zoals met iedere gedachte dat het fout gaat; als je daar heel hard je aandacht op richt dan kom je vanzelf in een tunnel terecht en de hele wereld voelt binnen no time aan als één grote mislukking. Terwijl buiten de zon schijnt en de wereld gewoon doordraait, staat jouw zon uit. Echter, het enige dat er veranderd is gebeurt in jou. Je hebt je door die gedachte mee laten sleuren naar de bodem van je put. In plaats van fanatiek te gaan vechten tegen de gedachte of heel hard te werken om positief te denken kan je ook een andere strategie kiezen.

Tip 3. Verzacht je focus
Hoe? Door te ontspannen en je blik te verruimen. Even terug naar het eerder beschreven voorbeeld. Mocht je denken, hoe moet ik in hemelsnaam in alle rust mijn gevoelens uiten naar mijn partner terwijl ik zoveel stress ervaar? Het antwoord is simpel; richt je aandacht op het feit dat het kán. Ook jij kan dit! Focus op je gevoelens, op adem en ontspanning. Dan word je blikveld breder en zie je veel meer mogelijkheden om te reageren. Je kijkt vanaf een afstandje naar jezelf. Creëer ruimte rondom de situatie, adem, en ontspan. Echt, het gaat je helpen.

Het betekent niet dat je heel hard gaat concentreren op alles tegelijk doen, maar vooral het omgekeerde. Verzacht je focus en stuur het gericht ergens naartoe. Probeer het nu gelijk. Breng, terwijl je dit leest, je aandacht naar iets anders. Een lichaamsdeel bijvoorbeeld. Of je gevoel. Of je adem. Voel eens hoe het is met je voeten, hoe het met je onderrug of schouders is. Waar zit de spanning, voel hoe het met je is en adem rust naar binnen. Terwijl je gewoon door blijft lezen. Je lijf is je er dankbaar voor. 

De cirkel blijft rondgaan
Mensen gaan vaak op zoek naar hulp of begeleiding in de ‘bewust onbekwaam’ fase. Er knelt iets maar je weet niet wát en ook niet wat je kan doen om de situatie beter te maken. Daarna ga je aan de slag om nieuwe vaardigheden aan te leren. Je zit dan in de ‘bewust bekwaam’ fase en dat kan een harde noot zijn om te kraken. Dan is het fijn dat er een coach is die je steunt en begeleidt. Er zullen momenten zijn dat je in de put zit. Het goede nieuws is dat wat naar beneden gaat, ook weer omhoog kan. Onthoud dat oefenen, volhouden, je focus met zachtheid verruimen en ontspannen je gaan helpen.

Je hebt je ooit beter gevoeld, en je zal je weer goed voelen. Nog beter dan daarvoor zelfs want je hebt je iets nieuws eigen gemaakt. Al is dat moeilijk voor te stellen als je er middenin zit. Uiteindelijk gaat het niet alleen om het perfecte gevoel, het gaat vooral om de weg ernaartoe. Dát maakt dat pas dat je met volle teugen kunt genieten van je flow, na alle moeite die je ervoor hebt gedaan.

In mijn praktijk en in mijn workshops begeleid ik mensen die (meer) in contact willen komen met het gevoel, zodat ervaren van binnenuit ontstaat. Dat werkt heel bevrijdend, zorgt voor inzichten en maakt dat je gaat leven vanuit wie je ten diepste bent. Wil je meer weten? Neem dan contact met mij op voor een intakegesprek.

Wil je een berichtje ontvangen als er een nieuw artikel verschijnt? Schrijf je dan in voor mijn nieuwsbrief.